Προφήτης Αββακούμ

 Ημερομηνία Εορτής: 02 Δεκεμβρίου

Τύπος Εορτής. Σταθερή. Εορτάζει στις 2 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.

Βιογραφία

Τάττει Θεὸς σοι τοὺς πόδας τεθνηκότι,

Εἰς συντέλειαν Ἀββακούμ, καθὼς ἔφης.

Δευτερίῃ Ἀββακοὺμ ἀνεβήσατο εἰς Θεοῦ ἄστυ.

Ο Αββακούμ, που το όνομά του σημαίνει «θερμός εναγκαλισμός», ήταν από τη φυλή του Συμεών και γιος του Σαφάτ και ο χρόνος που έδρασε τίθεται μεταξύ 650 και 672 π.Χ.

Ο Προφήτης Αββακούμ είναι ένας από τους δώδεκα μικρούς Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης και έζησε στην Παλαιστίνη, την εποχή πριν το νότιο βασίλειο καταληφθεί από τους Βαβυλώνιους (587 π.Χ) και απολέσει το θρησκευτικό του κέντρο, τον Ναό του Σολομώντα.    

Στο προφητικό του βιβλίο, που διακρίνεται για την αξιόλογη λογοτεχνική του χάρη, ελέγχει τον ιουδαϊκό λαό, επειδή παρεξέκλινε από την αληθινή θρησκεία στην ειδωλολατρία. Να τι συγκεκριμένα αναφέρει, σχετικά με το πως πρέπει να πιστεύει κανείς στο Θεό: «Ἐὰν ὑποστείληται, οὐκ εὐδοκεῖ ἡ ψυχή μου ἐν αὐτῷ· ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεώς μου ζήσεται. Ἐγὼ δὲ ἐν τῷ Κυρίῳ ἀγαλλιάσομαι, χαρίσομαι ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ σωτήρι μου». (Αββακούμ, β' 4, γ' 18). Που σημαίνει, αν κανείς λιποψυχήσει και αδημονήσει στις διάφορες δοκιμασίες, ας μάθει, λέει ο Κύριος, ότι δεν αναπαύεται η ψυχή μου σ' αυτόν. Ο δίκαιος που πιστεύει σ' εμένα και τηρεί το Νόμο μου, θα σωθεί και θα ζήσει. Εγώ όμως, λέει ο Προφήτης, θα αγάλλομαι ελπίζοντας στον Κύριο. Θα γεμίσει η καρδιά μου για το σωτήρα μου Θεό.

Στο βιβλίο του απεικονίζεται η κοινωνική αδικία ως αποτέλεσμα της θρησκευτικής κατάπτωσης και της ηθικής εκτροπής. Ο ίδιος επισημαίνει τις αιτίες των παθημάτων του λαού και προσπαθεί να τον εμψυχώσει. Ανεβαίνει στο παρατηρητήριό του όπου βλέπει τον Θεό και παίρνει εντολή να καταγράψει την θεοφάνεια αυτή, με τη μορφή ύμνου. Εκφράζει τα παράπονά του στο Θεό, γιατί οι ευσεβείς και δίκαιοι δεινοπαθούν και καταδυναστεύονται από τους ασεβείς και γιατί δεν επεμβαίνει δραστικά για την εξάλειψη της βίας των ισχυρών επί των ασθενέστερων. Ο νόμος, η θρησκευτική και ηθική διδασκαλία, που αποτελεί τη βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης, παρέλυε της επικράτησης της βίας. 

Ο Θεός αποκαλύπτει ότι η τιμωρία έρχεται από τους Χαλδαίους, ως αποτέλεσμα της απιστίας και της ηθικής κατάπτωσης του λαού, αλλά αργότερα στο δεύτερο παράπονο του Προφήτη τον καθησυχάζει, λέγοντάς του ότι και οι δυνάστες θα καταστραφούν. Ο Προφήτης ελέγχει την ειδωλολατρία των Χαλδαίων και συνιστά στο λαό πίστη στον Ένα και αληθινό Θεό και εφαρμογή του Νόμου Του. Ακολουθεί η θεοφάνεια, η έλευση του Θεού και η τιμωρία του κατακτητή. Ο Θεός, στο τέλος του βιβλίου του Προφήτη, είναι ο ελευθερωτής και σωτήρας του λαού από το δυνάστη και άπιστο λαό των Χαλδαίων. Η τελική νίκη του δικαίου είναι σίγουρη. 

Η απάντηση του Θεού στον Προφήτη με τη φράση «ο δε δίκαιος εκ πίστεώς μου ζήσεται» μπορεί να θεωρηθεί ως η κεντρική ιδέα όλης της Βίβλου. Ο δίκαιος άνθρωπος θα ζήσει χάρη στην εμπιστοσύνη του στο Θεό.

Ο προφήτης Αββακούμ πέθανε ειρηνικά και τάφηκε στον τόπο των πατέρων του.

Λειτουργικά Κείμενα

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος β’.

Τοῦ Προφήτου σου Ἀββακοὺμ τὴν μνὴμην, Κύριε ἑορτάζοντες, δι᾽ αὐτοῦ σε δυσωποῦμεν· Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Έτερον Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς ὄρος προέγραψας τὴν Θεοτόκον ἁγνήν, ἐξ ἧς ἡμῖν ἐλάμψεν ὁ τῶν ἁπάντων Θεός, σαρκὸς ὁμοιώματι. Ὅθεν σὲ ὡς προφήτην θεηγόρον τιμῶντες, χάριτος οὐρανίου μετασχεῖν δυσωποῦμεν, πρεσβείαις σου θεοδέκτοις, Ἀββακοὺμ ἔνδοξε.

Κοντάκιον

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς ἵππους ἑώρακας τοὺς ἱεροὺς Μαθητάς, θαλάσσας ταράσσοντας, τῆς ἀγνωσίας σαφῶς, καὶ πλάνην βυθίζοντας, δόγμασιν εὐσεβείας, Ἀββακοὺμ θεηγόρε· ὅθεν σε ὡς Προφήτην, ἀληθῆ εὐφημοῦμεν, αἰτούμενοι τοῦ πρεσβεύειν ἐλεηθῆναι ἡμᾶς.

Κάθισμα

Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ἐπὶ τῆς θείας φυλακῆς ἔστης μάκαρ, καὶ κατενόησας Θεοῦ παρουσίαν, προφητικοῖς ἐν ὄμμασι θεόπνευστε· ὅθεν καὶ ἐβόησας, Ἀββακοὺμ μετὰ φόβου, Κύριε ἀκήκοα, τὴν φρικτὴν ἔλευσίν σου, καὶ ἀνυμνῶ σε σάρκα χοϊκήν, ἐκ τῆς Παρθένου, φορέσαι θελήσαντα.

Παράκληση

Ποίημα Γεωργίου Γαλανόπουλου

Παράκληση εις τον Άγιο Προφήτη Αβακούμ

Αγιογραφίες/ Φωτογραφίες

Οπτικοακουστικό Υλικό

Απολυτίκιο Προφήτου Αββακούμ - 2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Πηγές

• Ορθόδοξος Συναξαριστής - www.saint.gr
• Ορθόδοξοι Ορίζοντες - www.orthodoxoiorizontes.gr
• Άρθρο Πρωτοπρεσβύτερου Σπυρίδωνος Λέοντος υπ. Διδάκτωρ Θεολογίας στην ιστοσελίδα Πεμπτουσία - www.pemptousia.gr
• Ορθόδοξες Εικόνες - www.orthodoxes-eikones.gr
• Ορθόδοξο Προσευχητάρι - www.proseyxi.com