Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός

Ημερομηνία Εορτής: 1 Νοεμβρίου

Τύπος Εορτής: Σταθερή. Εορτάζει 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Άγιοι που γιορτάζουν

Άγιος Ιάκωβος ο Νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά (; - 1519 μ.Χ.)

Άγιος Ιάκωβος ο Διάκονος Μαθητής Του Αγίου Ιακώβου Του Νέου Οσιομάρτυρα από την Καστοριά (; - 1519 μ.Χ.)

Άγιος Διονύσιος ο Μοναχός Μαθητής Του Αγίου Ιακώβου Του Νέου Οσιομάρτυρα από την Καστοριά (; - 1519 μ.Χ.)

Ιερά Λείψανα

Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Διονυσίου βρίσκονται στην Ιερά Μητρόπολη Διδυμοτείχου και στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης.

Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιακώβου του Οσιομάρτυρα στην Ιερά Μητρόπολη Διδυμοτείχου, στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης και στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Καστοριάς.

Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιακώβου του Διακόνου βρίσκονται στην Ιερά Μητρόπολη Διδυμοτείχου και στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης.

Βιογραφία

Τοὺς τρεῖς Ὁσίους θανατοῦσιν ἀγχόνῃ,

ἐχθροῖ κάκιστοι τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ο Άγιος Ιάκωβος γεννήθηκε στον οικισμό Βοεβονδάδες με το όνομα Ιωάννης, από χριστιανούς γονείς, τον Μαρτίνο και την Παρασκευή. Συχνά εμφανίζεται και με το προσωνύμιο εκ Καστοριάς ή Καστοριανός. 

Έγινε βοσκός προβάτων και απέκτησε αρκετό πλούτο, με αποτέλεσμα να τον φθονήσει ο αδερφός του, που τον διέβαλε στον κριτή, ότι δήθεν βρήκε θησαυρό. Για ν' αποφύγει τον φθόνο του αδελφού του ο Ιάκωβος, έφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργαζόμενος σαν έμπορος προβάτων έγινε και πάλι πλούσιος.

Ήταν τέτοια η φήμη και ο πλούτος του ώστε κάποια στιγμή γνωρίστηκε μάλιστα με τον Άγιο Πατριάρχη Νήφωνα, που συνετέλεσε τα μέγιστα στην μεταστροφή του προς τα Θεία. Κάποια μέρα λοιπόν, πήγε στον Πατριάρχη, εξομολογήθηκε και διαμοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς, πήγε στο Άγιο Όρος, όπου εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου. Κατόπιν πήγε στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (που ήταν στη Σκήτη της Ιεράς Μονής Ιβήρων), όπου ησύχαζε υποτασσόμενος σε κάποιον γέροντα Ιγνάτιο.

Αφού ασκήθηκε αρκετά στις αρετές, αναχώρησε και από εκεί ήλθε στα ενδότερα του Αγίου Όρους, όπου εγκαταστάθηκε μαζί με τους έξι μαθητές του, και διακρίθηκε σαν δάσκαλος της αρετής στη μοναχική πολιτεία.

Αργότερα αναχώρησε με τους μαθητές του από το Άγιο Όρος και πήγε στο Κάστρο Πέτρα και από κει στα Μετέωρα, όπου δίδαξε και εκεί Μοναχούς. Έπειτα πήγε στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου της Δεβέρκιστας, κοντά στη Ναύπακτο, όπου ζούσε με προσευχή τον Λόγο του Θεού.

Εκεί λοιπόν, συκοφαντήθηκε απ' τους τούρκους, ότι εξεγείρει τους Χριστιανούς κατά της εξουσίας. Συλλήφθηκε και οδηγήθηκε μαζί με δύο μαθητές του στον μπέη Τρικάλων, που τον έκλεισε στη φυλακή για 40 μέρες. Από τη φυλακή αυτή, οδηγήθηκε σιδεροδέσμιος μαζί με τους μαθητές του, Ιάκωβο διάκονο και Διόνυσο μοναχό, στο Διδυμότειχο της Θράκης, όπου βρισκόταν ο σουλτάνος Σελήμ. Εκεί αφού τους βασάνισαν φρικτά, τους έστειλαν στην Αδριανούπολη, όπου ήλθε και ο σουλτάνος, ο οποίος τους πίεζε να αλλαξοπιστήσουν. Οι Άγιοι όμως, με μια φωνή απάντησαν: «μὴ γένοιτο ποτὲ νὰ ἀρνηθῶμεν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστόν, κἂν μύρια βάσανα μᾶς παιδεύσετε». Τότε με διαταγή του σουλτάνου, οι βασανιστές έξυναν με σιδερένια νύχτα τις σάρκες τους, γρονθοκοπούσαν τα σαγόνια του γέροντα Ιακώβου και έβγαζαν λουρίδες το δέρμα του από το στήθος, και στις πληγές του έριχναν αλάτι και ξίδι. Τους δύο μαθητές του, τους μαστίγωσαν σκληρά με μαστίγια από νεύρα βοδιών. Επειδή όμως και οι τρεις ήταν αμετακίνητοι στην πίστη τους, τους απαγχόνισαν στη 1 Νοεμβρίου του 1519 μ.Χ. 

Τα Ιερά Λείψανα του Οσιομάρτυρα Ιακώβου και τον Συμμαρτύρων του, βρίσκονται στην Ιερά Μονή Αναστασίας κοντά στη Θεσσαλονίκη.

Βίο και Ακολουθία του νεομάρτυρα αυτού, συνέγραψε ο ρήτωρ Θεοφάνης ο Θεσσαλονικεύς, που υπήρξε σύγχρονος του.

Λειτουργικά Κείμενα

Ἀπολυτίκιον 

Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ἀγγελικῶς ἐπὶ τῆς γῆς διαπρέψας, τῶν Ἀποστόλων ἀνεδέξω τὴν χάριν, καὶ μετανοίας κήρυξ καὶ διδάσκαλος πεμφθείς, ἔδειξας τοῖς θέλουσι, σωτηρίας τὴν τρίβον, ὅθεν καὶ πρὸς ἄθλησιν, παρετάξω γενναίως, σὺν τοῖς στεῤῥοῖς συνάθλοις σου σοφέ, Ὁσιομάρτυς Ἰάκωβε μέγιστε.

Έτερον Απολυτίκιον

(ακούστε Απολυτίκιο Αγίου Ιακώβου εκ Καστορίας)

Ἀγωνισάμενοι καλῶς  ἐν  τῷ ὄρει

 καὶ μαρτυρίου  τῷ στεφάνω στεφθέντες,

ὑπενεγκόντες βάσανα πολύπλοκα, 

ἔνδοξε Ἰάκωβε καὶ Ἰάκωβε θεῖε

σὺν Διονυσίῳ δὲ τῷ πιστῷ ὑπηρέτῃ,

τοὺς τὴν ὑμῶν τελοῦντας ἑορτὴν

ἐκ  τῶν κινδύνων λυτρώσασθε, Ἅγιοι.

Κοντάκιον

Ἦχος πλ. δ´. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Τῆς μετανοίας τὴν λαμπρὰν καὶ θείαν σάλπιγγα, φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ τὸν νέον Κήρυκα, ἀνυμνήσωμεν Ἰάκωβον ἐπαξίως. Τοῦ Κυρίου, τὸν βαστάσαντα τὰ στίγματα, καὶ πληρώσαντα Ἁγίων τὸ ὑστέρημα. Ὅθεν εἴπωμεν· Χαίροις, Πάτερ Ἰάκωβε.

Μεγαλυνάριον

Δεῦτε τὴν τριάδα τὴν θαυμαστήν, τῶν Νεομαρτύρων καὶ Ὁσίων τὴν καλλονήν, ἐν ἐτησίοις ὕμνοις, προσπίπτοντες ὑμνοῦμεν, τοὺς τρώσαντας γενναίως, τὸν πολυμήχανον.

Παρακλητικός Κανών εις τον Οσιομάρτυρα Ιάκωβον ο εν Δερβεκίστη και των Μαθητών αυτού Ιάκωβο τον Διάκονο και Διονύσιο τον Μοναχό εν Ανδριανουπόλη Μαρτυρήσαντες

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του

Πηγές

• Ορθόδοξος Συναξαριστής - www.saint.gr
• Ιστορικά Καστοριάς - istorikakastorias.blogspot.com