Όσιος Αθανάσιος Χαμακιώτης - Ο Άγιος του Μαρουσιού

Μαΐου 25, 2024

Όσιος Αθανάσιος Χαμακιώτης - Ο Άγιος του Μαρουσιού

Ημερομηνία Εορτής: 17 Αυγούστου και 23 Οκτωβρίου

Τύπος Εορτής. Σταθερή. Στις 17 Αυγούστου εκάστου έτους, ημέρα μνήμης του Αγίου και 23 Οκτωβρίου εκάστου έτους, ημέρα της ανακομιδής των ιερών λειψάνων Του.

Βιογραφία

Η Αγιοκατάταξη του π. Αθανασίου Χαμακιώτη

Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Σεπτού Οικουμενικού Θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως, υπό την προεδρία της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου Κυρίου Βαρθολομαίου, κατά την Συνεδρία της 16ης Νοεμβρίου 2023, αποφάσισε την κατάταξη εν τω Αγιολογίω της Ορθοδόξου Εκκλησίας του Ιερομονάχου Αθανασίου (Χαμακιώτου), ιδρυτού του Ιερού Ησυχαστηρίου Παναγίας Φανερωμένης Ροδοπόλεως Αττικής και εφημερίου επί πολλά έτη του Ιστορικού Ιερού Ναού Παναγίας Νεραντζιωτίσσης Αμαρουσίου.

Ο εορτασμός της μνήμης του Αγίου ορίστηκε την 17η Αυγούστου εκάστου έτους, ημέρα της οσιακής του κοιμήσεως και, και την 23η Οκτωβρίου, ημέρα ανακομιδής των ιερών αυτού λειψάνων.

Βίος

Ο π. Αθανάσιος, κατά κόσμον Γεώργιος Χαμακιώτης, γεννήθηκε το 1891 σε ένα μικρό ορεινό χωριό των Καλαβρύτων, την Τουρλάδα, από φτωχούς αλλά ευσεβέστατους γονείς, τον Βασίλειο και την Κωνσταντίνα Χαμακιώτη, λαβών κατά το θείο βάπτισμα το όνομα Γεώργιος.

Δεύτερο «Παπουλάκο» τον ονόμαζαν οι χωριανοί. Από τα νεανικά του χρόνια έδωσε δείγματα για το τι επρόκειτο να γίνει. Επεδείκνυε σεμνή ηθική διαγωγή και ασκούνταν στον θείο φόβο. Νυχθημερόν προσευχόμενος προς τον Κύριον, ποθούσε το μέγα λειτούργημα της ιερωσύνης, αφού πρώτα όμως έλαβε το σχήμα της αγγελικής πολιτείας των μοναζόντων. Σε ηλικία 15 χρονών έγινε δόκιμος μοναχός στην Αγία Λαύρα, όπου μονάζε και ο θείος του, Ιερομόναχος π. Χαρίτων Αναγνωστόπουλος και μετά από επταετή δοκιμασία και αφού τελείωσε την Ιερατική σχολή Άρτης, εκάρη μοναχός με το όνομα Αθανάσιος.

Σε ηλικία 25 ετών χειροτονήθηκε διάκονος και στις 14 Σεπτεμβρίου 1921 σε ηλικία 30 ετών πρεσβύτερος ενώ το 1931 ήρθε στην Αθήνα για λόγους υγείας, όπου υπηρέτησε για λίγο στην Ανάληψη, τη Γλυφάδα, τη Μάνδρα και το 1936 διορίστηκε εφημέριος σε ένα πολύ παλιό και όμορφο εκκλησάκι, τη Παναγία τη Νερατζιώτισσα στο Μαρούσι.

Εκεί έζησε μέχρι το 1963 και ανεπανάληπτες έχουν μείνει οι Θείες Λειτουργίες και οι Ακολουθίες που τελούσε, η φιλανθρωπία του καθώς και αμέτρητο είναι το πλήθος των ανθρώπων που ανεπαύθηκαν στο πετραχήλι του. Ως άμεμπτος εξομολόγος και ακάματος ιερουργός άσκησε τα ιερατικά του καθήκοντα και κατέλιπε τις πατρικές του παρακαταθήκες στο αγαπημένο του ποίμνιο, το οποίο εδίδαξε και καθοδήγησε με ειλικρίνεια.

Η κατάθεση του μακαριστού Φώτη Κόντογλου είναι σημαντική:

-Μια λειτουργία του π. Αθανασίου ισοδυναμεί με μια μετάγγιση αίματος στον οργανισμό.

Τα τελευταία χρόνια της αγίας του ζωής έζησε σε ένα μικρό μοναστηράκι, την «Παναγία τη Φανερωμένη», που το 1963 ανοικοδόμησε εκ βάθρων ο ίδιος στη σημερινή Ροδόπολη (Μπάλα) Αττικής, όπου με την χάρη της Παναγίας της Φανερωμένης καθιέρωσε και ανέδειξε ως γυναικεία μονή. Εκεί βρίσκεται, το κελάκι του με τα προσωπικά του αντικείμενα, η Κάρα του, τα ιερά του λείψανα και ο τάφος του.

Εκεί ο θείος Αθανάσιος ανεδείχθη εν σώματι άγγελος. Με κόπο και ιδρώτα πολύ αφιερώθηκε στην ιερά μελέτη, έλκοντας προς το πρόσωπό του όλες τις διψώσες ψυχές και καθοδηγώντας τις στην κατά Χριστόν φιλοσοφία. Προσέφερε έτσι στην αγία Εκκλησία πλείστους καρπούς, ορθοτομώντας τον λόγο της αληθείας.

Ο Άγιος Αθανάσιος προέβαλλε σε όλους την ελεημοσύνη, την οποία ως ιεροπραξία τελούσε νυχθημερόν, ποριζόμενος και εμπιστευόμενος την πενία του στο ρηθέν υπό του Εφραίμ του Σύρου, «πάρα πολύ μακάριος εἶναι ὁ εὐεργετῶν πολλούς φτωχούς· γιατί κατά τήν Κρίση θα βρει πολλούς συνηγόρους».

Ο π. Αθανάσιος, ο ευλαβής, ο ελεήμων και πολύπειρος πνευματικός, εκοιμήθη εν Κυρίω στις 17 Αυγούστου 1967, 76 ετών, πλήρης ημερών και καλών έργων. Τό σκήνωμά του «ζεστό καί εύκαμπτο», εναποτέθηκε στόν τάφο δίπλα στό Καθολικό τοῦ Ἡσυχαστηρίου.

Στις 23 Οκτωβρίου 2014 μετά τη Θεία Λειτουργία έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου. Τα ιερά λείψανα μεταφέρθηκαν στο Καθολικό της Μονής και εν συνεχεία στο κελί του Γέροντα. Μετά από λίγες ώρες άρρητη ευωδία πλημμύρισε το κελί του και όλο το χώρο του Ησυχαστηρίου. Αυτή η έντονη μυρωδιά εξακολουθεί από καιρού εις καιρόν μέχρι σήμερα, όπου πολλοί κληρικοί και λαϊκοί βεβαιώνουν.

Ο Γέροντας Αθανάσιος, ο ταπεινός λευΐτης της Νερατζιώτισσας στο Μαρούσι, έμοιαζε απόλυτα με το φιλάνθρωπο Κύριό μας. Ήταν η εικόνα της έμπρακτης αγάπης, της ελεημοσύνης, της συμπάθειας, ήταν «εις τύπον και τόπον Χριστού».

Ζούσε πραγματικά σε ένα παροξυσμό ψυχικής κενώσεως στις ανάγκες του πλησίον, αυτοπροσφερόταν στους ενδεείς, στα μοναχικά πρόσωπα, στους αξιοπρεπείς, τους οποίους οι συνθήκες της ζωής κατήντησαν νεοπτώχους, εμπεριστάτους. Και ο Θεός του ελέους και των οικτιρμών δεν άφηνε ποτέ τα χέρια του Γέροντος αδειανά.

Το βίο του Γέροντος Αθανασίου Χαμακιώτη έγραψε ο Μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής

1) Κοντά στην «Νερατζιώτισσα», σ' ένα φτωχικό σπίτι, κατοικούσε μια ηλικιωμένη γυναίκα, παράλυτη. Δεν είχε κάποιον άνθρωπο να την περιποιείται.Παραδόξως, όμως, όσοι την επισκέπτονταν έβλεπαν το σπίτι της καθαρό, περιποιημένο. Τα ρούχα της, πλυμένα και σιδερωμένα. Το φαγητό της, έτοιμο. Δεν μπορούσαν να το εξηγήσουν αυτό. Όμως, ούτε και η ίδια η παράλυτη έλεγε κάτι.

Η περιέργεια, οδήγησε κάποιους να παραφυλάξουν. Και να δουν. Και να μάθουν. Και αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι ο «δράστης» πίσω από όλο αυτό, ήταν ο Γέροντας π.Αθανάσιος. Όταν βράδιαζε, έπαιρνε το ραβδί του και ξεκινούσε για το σπίτι της παράλυτης. Σκούπιζε, καθάριζε, τακτοποιούσε το σπίτι, μαγείρευε και, όταν τελείωνε, επέστρεφε στο κελλί του έχοντας μαζί και τα άπλυτα ρούχα. Τα έπλενε, τα σιδέρωνε και, την επόμενη μέρα, τα επέστρεφε.

Ο Γέροντας, έδωσε αυστηρή εντολή στην παράλυτη να μην το πει σε κανέναν. Όταν τα πνευματικά του παιδιά που παραφύλαξαν του το είπαν, ο π.Αθανάσιος, λυπήθηκε βαθύτατα. Έδωσε αυστηρή εντολή και σε αυτούς να μην μαρτυρήσουν τίποτα πριν τον θάνατό του, διαφορετικά δεν θα τους επέτρεπε να κοινωνήσουν.

2) Ήταν ο εφιαλτικός χειμώνας του 1942. Ο κόσμος, πέθαινε στους δρόμους από την πείνα και τις αρρώστιες. Μια πνευματική θυγατέρα, από τα πιο αγαπημένα παιδιά του Γέροντα Αθανασίου, άρρωστη και εξαντλημένη, έπνεε τα λοίσθια. Καταλάβαινε ότι πλησιάζει το τέλος της και έλεγε στους δικούς της να ετοιμάσουν το σάβανό της. Η μόνη παρηγοριά της, ήταν ένα μικρό ευαγγέλιο με χοντρό σκούρο εξώφυλλο. Διάβαζε λίγο, μετά ζαλιζόταν και το άφηνε δίπλα στο μαξιλάρι της. Πάνω στη ζαλάδα της, γύρισε και το είδε. Της φάνηκε σαν ψωμί. Και μονολόγησε:

–Αχ, Χριστέ μου! Να είχα λίγο ψωμάκι!

Όσοι ήταν μέσα στο δωμάτιο, χαμογέλασαν. Τότε, όχι ψωμί δεν υπήρχε, αλλά έδιναν με το δελτίο δώδεκα γραμμάρια λούπινα και, αυτήν ακόμη την ευτελή τροφή, είχαν πάνω από δέκα μέρες να την μοιράσουν.

Σκεφτόταν η άρρωστη:

–Πειρασμός, είναι!

«Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος» (Ματθ. δ΄ 4).

Το ένα, ήταν η άρρωστη που αναφέραμε. Ξεκίνησε για το σπίτι της. Ο δρόμος μακρύς και, με τόσο χιόνι, εξαιρετικά δύσκολος. Αλλά, «ἡ ἀγάπη, οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς» (Α΄ Κορ. ιγ΄ 5). Δεν λογαριάζει τίποτα! Ποιός ξέρει πόση ώρα, ή, μάλλον, πόσες ώρες, περπατούσε ο αείμνηστος Γέροντας Αθανάσιος μέσα στα χιόνια! Έφτασε στο σπίτι της κατάκοιτης που λαχτάρησε λίγο άσπρο ψωμί και πήγε κατευθείαν στο δωμάτιό της.

–Τί κάνεις, παιδί;

–Δεν μπορώ, πάτερ μου, δεν είμαι καλά!

Ο άνθρωπος του Αγίου Θεού, ο Γέροντας π.Αθανάσιος Χαμακιώτης, έβγαλε από τον κόρφο του το ένα κομμάτι άσπρο ψωμί.

–Παιδί, πήγα κι έκανα αγιασμό σ’ ένα σπίτι, μου έδωσαν λίγο ψωμί και σου το έφερα!

Η άρρωστη, έμεινε άναυδη. Άρχισε να κλαίει και, μέσα στους λυγμούς της, του διηγήθηκε τον «πειρασμό» που βίωσε πριν από λίγο. Ο Γέροντας, χαμογέλασε ικανοποιημένος.

–Είδες, παιδί, πόσο μας αγαπάει ο Θεός;

Ο ευλογημένος Γέροντας, κάθισε, της είπε λόγους παρηγοριάς, στήριξε το καταρρακωμένο της ηθικό και την ευλόγησε. Η ετοιμοθάνατη σιγά–σιγά συνήλθε, επέζησε και διηγείται με δάκρυα μέχρι σήμερα το περιστατικό αυτό.

Ο π.Αθανάσιος, όμως, δεν τελείωσε την αποστολή του. Συνέχισε μέσα στα χιόνια την πορεία του. Βλέπετε, είχε ακόμη και ένα ακόμη κομμάτι ψωμιού στον κόρφο του. Μια ακόμη φτωχή νέα κοπέλα, άρρωστη από αδενοπάθεια, πεινούσε και υπέφερε. Ο Γέροντας έφτασε και σ’ αυτό το σπίτι.

Πρόσφερε το δεύτερο ψωμί, παρηγόρησε και την εκεί άρρωστη κι έφυγε. Κατάκοπος, παγωμένος, πεινασμένος, μόνος, έφτασε πίσω στο αγαπημένο του Ησυχαστήριο στην Παναγία την «Νερατζιώτισσα». Ο μακρύς δρόμος της θυσιαστικής αγάπης του Πνευματικού Πατέρα, τουλάχιστον για εκείνη την μέρα, τελείωσε…

Έκτοτε, ο Γέροντας δεν σταματά να δείχνει την ζωντανή παρουσία του, στο Μοναστήρι αλλά και σε όλη την Ελλάδα, με θαύματα και σημεία, βεβαιώνοντας πως υπάρχει ακὀμη ένας πρεσβευτής προς τον θρόνο της Χάριτος.

Ταῖς τοῦ ὁσίου πρεσβείαις Χριστέ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Ἀπολυτίκιο τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου

Ἦχος δ΄ Ταχύ προκατάλαβε

Τῆς Λαύρας τό καύχημα Ἀμαρουσίου φρουρόν, ποιμένα κοσμήσαντα Φανερωμένης μονήν, πιστοί Ἀθανάσιον. Δεῦτε ἐν εὐλαβείᾳ εὐφημήσωμεν ὕμνοις, ἴασιν νοσημάτων ἐξαιτούμενοι πίστει. Οὕτως γάρ ἀνεδείχθη δοχεῖον τῆς χάριτος.

ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ